Η ΕΛΙΑ

Πρότυπος Παιδικός Σταθμός - Νηπιαγωγείο ΜΑΡΗ ΡΕΝΤΖΕΠΗ • Μαρ 10, 2022

ΕΛΙΑ - ΛΑΔΙ:

Ο καρπός της ελιάς ωριμάζει προς τα τέλη του φθινοπώρου αρχές του χειμώνα, οπότε και ξεκινάει η συγκομιδή ή το λιομάζωμα.

Η ελιά παραδοσιακά μαζεύεται με το χέρι. Το μάζεμα της ελιάς αποτελεί εδώ και αιώνες σημαντική αγροτική δραστηριότη
τα σε πολλές περιοχές της Μεσογείου, όπως την Κρήτη, την Μάνη, την Καλαμάτα και άλλες περιοχές…

Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες ελιάς. Κάποιες από αυτές αναφέρονται παρακάτω: 


Ελιές για ελαιόλαδο:

  • Κορωνέϊκη (Νότια. Πελοπόννησο και Κρήτη).
  • Αθηνολιά (Κρήτη, Λακωνία και Εύβοια)
  • Μανάκι (Άμφισσα, Λαμία, Ερμιόνη και Πόρο)


Επιτραπέζιες ελιές:

  • Ελιές Καλαμών (Καλαμάτα).
  • Πράσινες Ελιές (Χαλκιδική και Βόρεια Ελλάδα).
  • Μαύρες Ελιές (Αγρίνιο, Βόλο)

Η θρεπτική, διατροφική και βιολογική αξία του ελαιόλαδού για τον ανθρώπινο οργανισμό είναι εξαιρετικά σημαντική. Γι’ αυτό, συγκαταλέγεται στη λίστα των δέκα ωφελιμότερων ειδών της μεσογειακής διατροφής.

Τα θεραπευτικά και υγιεινά οφέλη του ελαιόλαδου βέβαια, πρωτοαναφέρθηκαν από τον Ιπποκράτη, τον πατέρα της Ιατρικής.

Σύμφωνα λοιπόν με την ιστορία, για αιώνες το λάδι χρησιμοποιούνταν για τη διατήρηση της ελαστικότητας του δέρματος, (για τον λόγο αυτόν υπάρχουν πολλά καλλυντικά και σαπούνια που έχουν ως βάση το λάδι). Επίσης, το λάδι χρησιμοποιούνταν για να απαλύνει τον πόνο από διάφορα εγκαύματα.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες λέγεται ότι οι αθλητές αλείφανε τα πόδια τους με λάδι, ώστε να αυξήσουν την θερμοκρασία του σώματός τους και να μπορέσουν να τρέξουν γρηγορότερα.

Επίσης, στους Ολυμπιακούς Αγώνες στεφάνωναν τους νικητές με κλαδί ελιάς (κότινος) και τους το προσέφεραν ως ύψιστη τιμητική διάκριση για τη νίκης τους.

Στο μυστήριο της βάπτισης ο/η ανάδοχος αλείφει το σώμα και το πρόσωπο του παιδιού με λάδι ώστε να του προσφέρει ασφάλεια και προστασία για όλα τα χρόνια της ζωής του. Ακόμη, το λάδι στο μυστήριο της βάπτισης, συμβολίζει την αναδημιουργία και την ανάπλαση του ανθρώπου.






Μεθοδολογία συλλογής της ελιάς: Συνηθέστεροι τρόποι:

Συλλογή με τα χέρια: Το μάζεμα των ελιών με τα χέρια είναι το καλύτερο, οι ειδικοί την συμβουλεύουν για την παραγωγή ανώτερου ποιοτικά λαδιού. Επίσης, με αυτό τον τρόπο οι ελιές δεν τραυματίζονται.
Συλλογή με ράβδισμα με παλάμες, χτένες και ραβδιά: Είναι ο παραδοσιακός τρόπος συλλογής της ελιάς που χρησιμοποιείται στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας.

Κάτω από τα λιόδεντρα στρώνονται λωρίδες πανιών (λαδόπανα ή ελαιόπανα) και με ευλύγιστα ραβδιά, σε διάφορα μήκη, χτυπούν τους κλάδους του δέντρου μέχρι που να πέσει ο καρπός.
Μάζεμα από το έδαφος: Συλλογή με μηχανική δόνηση.

Παροιμίες και αινίγματα σχετικά με την ελιά και το λάδι:

  • Της ελιάς το φύλλο κι αν χαθεί, πάλι θε να ξαναβρεθεί.
  • Άνθρωπος χωρίς υπομονή, λυχνάρι δίχως λάδι.
  • Η αλήθεια και το λάδι πάντα βγαίνουν από πάνω.
  • Από κλαδάκι κρέμεται στην αγορά πουλιέται, το εξωτερικό της τρώγεται, το μέσα της πετιέται. Τι είναι; Η ελιά.

Λαϊκές εκφράσεις για την ελιά και το λάδι:

  • Η θάλασσα είναι λάδι.
  • Μου έβγαλε το λάδι.
  • Να λαδώσει λίγο το αντεράκι μου.
  • Μη ρίχνεις λάδι στη φωτιά.


Σύνθετες λέξεις σχετικές με την ελιά και το λάδι:

  • Ελαιόδεντρο (το δέντρο της ελιάς).
  • Ελαιόπανο (το πανί που απλώνουμε όταν μαζεύουμε τις ελιές).
  • Λιομάζωμα (το μάζεμα της ελιάς).
  • Ελαιοτριβείο (ο χώρος όπου μετατρέπεται η ελιά σε λάδι).
  • Μυλόπετρες (οι πέτρες που πατάνε την ελιά, ώστε να παραχθεί το λάδι).
  • Ελαιόλαδο (το λάδι της ελιάς).
  • Ελιόψωμο (το ψωμί που είναι γεμάτο με ελιές).


Στα πλαίσια του προγράμματος με θέμα συζήτησης την ελιά και το λάδι στο νηπιαγωγείο, αναφερθήκαμε στην χρησιμότητα και τα οφέλη της ελιάς, στις μεθόδους συγκομιδής της, σε παροιμίες, αινίγματα και λαϊκές εκφράσεις, καθώς επίσης και σε σύνθετες λέξεις σχετικές με την ελιά και το λάδι.

Γίναμε για λίγο αγρότες και βγήκαμε στον κήπο του σχολείου μας να παρατηρήσουμε την ελιά, τον καρπό και τα φύλλα της. Αφού διαπιστώσαμε ότι τα δέντρα μας είναι γεμάτα με ελιές, στρώσαμε τα ελαιόπανά μας, πήραμε τα ραβδιστικά μας και ραβδίσαμε τις ελιές.

Στα πλαίσια της γνωριμίας μας με γνωστούς ζωγράφους (Pablo Picasso, Vincent Van Gogh και Jo

an Mirό) επισκεφτήκαμε το Μουσείο Γουλανδρή (στο Παγκράτι) και παρατηρήσαμε από κοντά τον πίνακα ¨Ελαιώνα¨(του Van Gogh).

Φτιάξαμε ατομική κατασκευή από λινάτσα, την οποία πρώτα κόψαμε και έπειτα το κάθε παιδί σχεδίασε πάνω της με τέμπερα (σε χρώματα καφέ, πράσινο και μαύρο) το δικό του ελαιόδεντρο. 

Ολοκληρώσαμε την κατασκευή μας με την αντιγραφή της λέξης ¨Ελιά¨ από τον πίνακα της τάξης ως τίτλο της εργασία μας.

Στη συνέχεια με αφορμή τα όσα ειπώθηκαν παραπάνω για την ελιά και τη σημασία της, αλλά και από την αφήγηση του παραμυθιού ¨Αθήνα η πόλη της Αθηνάς¨ (του συγγραφέα Φίλιππου Μανδηλαρά, εκδόσεις: Παπαδόπουλος) σκεφτήκαμε να δημιουργήσουμε όλοι μαζί, το δικό μας παραμύθι με τίτλο ¨Η χρυσή ελιά¨.

Εμπνευστήκαμε από τον μύθο της Αθηνάς και του Ποσειδώνα και κάναμε τη δική μας ζωγρ
αφιά.

Επειδή, όμως, μας άνοιξε η όρεξη μετά από όλες αυτές τις πολύ ενδιαφέρουσες δραστηριότητες, σκεφτήκαμε να δούμε τι υλικά έχουμε στην κουζίνα και την επόμενη ημέρα αποφασίσαμε να φτιάξουμε λαχταριστά και νόστιμα ελιόψωμα. 


Τέλος, συνεργαστήκαμε και όλοι μαζί και φτιάξαμε υπέροχες κατασκευές με θέμα την «ελιά» για να στολίσουμε τις τάξεις μας.

Από Α.Υφαντή - Μουσικός 24 Jul, 2019
Γράφει η κα. Α.Υφαντή - Μουσικός
Από Γ. Καλομοίρης - Λογοθεραπευτής LCSLT 24 Jul, 2019
Μάθετε για τη τροφή που χρειάζονται τα παιδιά, από μια άλλη οπτική. Το φαγητό δεν είναι μόνο τροφή για το στομάχι, είναι και τροφή για σκέψη!
Από Κ. Μπέλλα - Δασκάλα χορού, Χορογράφος 22 Jul, 2019
Μάθετε για τη καλλιέργεια των παιδιών στη προσχολική ηλικία, μέσα από τις χορευτικές και κινητικές δεξιότητες.
Share by: